In-depth knowledge and practice test about world geography : जगाच्या भूगोल व त्याविषयी सखोल माहिती आणि सराव टेस्ट

In-depth knowledge and practice test about world geography

• पृथ्वीपासून अंतर १५ कोटी कि.मी.                                                        
• तापमान सरासरी ६००० अंश सेल्सिअस
• परिवलन २५ दिवस
•  सूर्य हा ७१% हायड्रोजन , २६% हेलीयम व इतर वायूंच्या बनलेला आहे.
• सूर्यापासून सर्वात जवळचा तारा – प्रोक्सिमा सेंच्युरी
• मंगळ व गुरु ग्रहांच्या दरम्यान लघुग्रहांचा पट्टा आहे.      

सूर्यापासून ग्रहांचा क्रम – १) बुध  २) शुक्र  ३) पृथ्वी  ४) मंगल  ५) गुरु  ६) शनि  ७) युरेनस  ८) नेपच्यून

• परिवलन काळ – स्वतःभोवती फिरण्यास लागणारा काळ
• परिभ्रमण काळ – स्वतःभोवती फिरत असतांना सूर्याभोवती फिरण्यास लागणारा काळ.
• पृथ्वीचा परिवलन काळ २४ तास आहे व परिभ्रमण काळ ३६५ दिवस आहे.

चंद्र :

• पृथ्वीचा एकमेव उपग्रह ( पृथ्वीभोवती फिरतो )
• पृथ्वीपासून ३.८४ कि.मी. अंतरावर.
• परिवलन व परिभ्रमण काळ २७.३ दिवस (दोन्ही सारखे)
•  चंद्र दररोजच्या आधीच्या दिवसापेक्षा ५० मिनिटे उशिरा उगवतो.

 चंद्रग्रहण व सूर्यग्रहण :

खंड :

• महासागरांनी वेढलेला विस्तृत भूप्रदेश म्हणजे खंड होय.
• पृथ्वीचा २१% भाग खडांनी व्यापलेला आहे.
• आशिया खंड क्षेत्रफळ व लोकसंख्येने सर्वात मोठा आहे.
• आशिया खंडातील सर्वोच्च शिखर – माउंट एव्हरेस्ट ( ८८४८ मी.)
• युरोप खंड हा सर्वात प्रगत खंड आहे.
• आफ्रिका हा खंड चारही गोलार्धात विस्तारलेला त्रिकोणी आकराचा आहे.
• आफ्रिका खंडातून विषुववृत्त, मकरवृत्त व कर्कवृत्त जाते.
• दक्षिण अमेरिका खंडातील ॲमेझॉन हि जगातील सर्वात मोठी नदी आहे व जगातील सर्वात महत्वाचे ॲमेझॉन जंगल ( जगाची फुफ्फुसे ) याच खंडात आहे.
• ऑस्ट्रेलिया हा खंड क्षेत्रफळाने सर्वात लहान खंड आहे व त्यातील ऑस्ट्रेलिया हा देश सर्वात मोठा आहे.
• फक्त ऑस्ट्रेलिया या खंडात कांगारू हे प्राणी आढळतात.
• अंटार्टिका हा खंड शीत वाळवंटांचा ओसाड प्रदेश दक्षिण ध्रुवाजवळ आहे व येथे तापमान शून्य अंशाखाली (बर्फाच्छादित) त्यामुळे तेथे कायमस्वरूपी मानवीवस्ती नाही.
• अंटार्टिका या खंडात भारताची काही संशोधन केंद्र आहेत – १) गंगोत्री–1983  २) मैत्री  ३) भारती

लोकसंख्येनुसार खंडांचा क्रम :-

१) आशिया २) आफ्रिका ३) युरोप ४) उत्तर अमेरिका ५) दक्षिण अमेरिका ६) ऑस्ट्रेलिया ७) अंटार्टिका

क्षेत्रफळानुसार देशांचा क्रम :-

१) रशिया २) कॅनडा ३) अमेरिका ४) चीन ५) ब्राझील ६) ऑस्ट्रेलिया ७) भारत     

लोकसंख्येनुसार देशांचा क्रम :-

१) भारत २) चीन ३) अमेरिका ४) इंडोनेशिया ५) पाकिस्तान

जगातील प्रेअरी गवताळ प्रदेश व त्यांची स्थानिक नावे :

• 40 अंश दक्षिण अक्षवृत्तावर यांना म्हणतात – गरजणारे चाळीस
• 50 अंश दक्षिण अक्षवृत्तावर यांना म्हणतात – खवळलेले पन्नास
• 60 अंश दक्षिण अक्षवृत्तावर यांना म्हणतात – खाजणारे/झोंबणारे साठ

जगातील प्रमुख स्थानिक वारे :-

• जगातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला मोठा देश – भारत
• जगातील लोकसंख्येनुसार सर्वात लहान देश – व्हॅटिकन सिटी 825 (1 feb 2019 नुसार)
• जगातील क्षेत्रफळाने सर्वात मोठा देश – रशिया (171 लाख चौ.कि.मी)
• जगातील क्षेत्रफळाने सर्वात लहान देश – व्हॅटिकन सिटी (0.44 चौ.कि.मी.)
• वनाखालील सर्वात जास्त क्षेत्राचे प्रमाण असलेले भारतातील राज्य – मिझोरम
• वनाखालील सर्वात कमी  क्षेत्राचे प्रमाण असलेले भारतातील राज्य – हरियाणा
• सर्वाधिक वनक्षेत्र असलेले भारतातील राज्य – मध्यप्रदेश
• जगातील सर्वप्रथम शेतीची सुरुवात – आशिया खंडात
• कॉपी या पिकाचे उगमस्थान – दक्षिण इथोपीया
• नॉर्वे व स्विडन हे देश ……..भूशिरावर वसले आहेत – स्कँन्डीनेव्हीयन

जागतिक प्रदेशांची सांकेतिक नावे :-

• कोणत्या देशात ‘व्हॅली ऑफ टेन थाउजंड’ आहे – USA
• सुदान देश कोणत्या खंडात आहे – आफ्रिका
• जागतिक वारसा स्थळांची सर्वाधिक संख्या कोणत्या देशात आहे – इटली
• असा कोणता देश आहे कि ज्यात कोणतेही खनिज आढळत नाही – स्वित्झर्लंड
• उगवत्या सूर्याचा देश – नॉर्वे
• जगातील सर्वात खोल सरोवर – बैकल सरोवर
• जगातील सर्वात मोठे बेट – ग्रीनलंड
• जगातील सर्वात उंच पर्वत – माऊंट एव्हरेस्ट

उष्ण वाळवंटी प्रदेशातील समाविष्ट प्रदेश व स्थानिक नावे :

कालवा/सामुद्रधुनी कोणत्या कालव्यांना जोडले गेले :

• 180° आंतरराष्ट्रीय वाररेषा कोणत्या व्यक्तीचा नेतृवाखाली निश्चित करण्यात आली – फ्रोफेसर डेव्हिडसन
• जगाचा नकाशा व पृथ्वीगोलचा नकाशा कोणी तयार केला – गेरहार्ट मर्केटर
• सर्वसामान्य सागर जलाची क्षारता किती असते – 35%
• ‘बार्थोलोम्यू’ हि भौगोलिक नकाशे तयार करणारी आंतरराष्ट्रीय संस्था कोणत्या शहरात कार्यरत आहे  – एंडिबरो (स्कॉटलंड) 
• दोन सागरांना जोडणाऱ्या जलाशयाचा अरुंद पट्यास ……….. म्हणतात – सामुद्र्धुनी
• बांगलादेशात संपन्न होणारा मातृभाषेचा सर्वात मोठा सण – एकुशे
• चॉकलेटसाठी प्रसिद्ध देश – बेल्जिअम
• कालव्यांसाठी प्रसिद्ध शहर – इटलीमधील व्हेनिस शहर
• पिसाचा झुलता मनोरा – रोम (इटली)
• सिटी ऑफ लाईट्स – पॅरीस (फ्रांस) 
• फॅशनची गंगोत्री – पॅरिस (फ्रान्स)
• सांताक्लॉज व्हिलेज – फिनलंड
• दक्षिण आफ्रिकेतील ……. हे शहर सोने व हिरे यांच्यासाठी प्रसिद्ध आहे – किंबर्ले 
• जगातील सर्वाधिक पावसाचे ठिकाण – मासिनराम (मेघालय)
• सर्वाधिक वेगवान भूकंप लहरी – प्राथमिक लहरी
• सर्वाधिक भूकंप होणारा देश – जपान
• 1915 ला भूखंड वाहनाचा सिद्धांत कोणी प्रसिद्ध केला – जर्मन शास्रज्ञ आल्फ्रेड वेगनर  
• भूकंप लहरींचे मापन करणारे यंत्र – सिस्मोग्राफ
• जगातील सर्वात लांब पर्वत रांग – अँडिज
• मेघना,सुरमा व कर्णफुली या नद्या कोणत्या देशात आढळतात – बांगलादेश
• जगातील सर्वात लांब नदी – नाईल
• जगातील सर्वात मोठी नदी – ॲमेझॉन
• कोणत्या देशाचे नदीवरून नाव पडले आहे – नायजर (नायजेरिया)
• पृथ्वीवरील सर्वात मोठा महासागर – पॅसिफिक महासागर
• पृथ्वीवरील सर्वात लहान महासागर – आर्टिक महासागर
• नाईल नदीचा उगम कोणत्या ठिकाणी झाला – व्हिक्टोरिया लेक (आफ्रिका)
• ॲमेझॉन नदीचा उगम – पेरू (द.अमेरिका)

नद्या व काठावरील शहरे :

• सर्वात मोठा पक्षी – शहामृग
• सर्वात लहान पक्षी – हम्मिंग बर्ड
• नदीतील सर्वात मोठे बेट – माजुली (ब्रम्हपुत्रा नदी-आसाम)
• लवंगाची टोपली म्हणून ओळखतात – झांजीबार बेट
• भारतात कोणत्या प्रकारची स्थलांतरीत शेती केली जाते – झूम
• पृथ्वीला समुद्रमार्गे प्रदक्षिणा घालणारी पहिली व्यक्ती – फर्डीनंड मॅगेलन

देश व त्यांचे राष्ट्रीय खेळ :