Current affairs 2025 – मे २०२५: चालू घडामोडींचा आढावा – कला, पर्यावरण, विज्ञान व संरक्षण

Current affairs 2025

१. मादापूर तलावाजवळ सापडलेली शिलालेख
दावणगेरे जिल्ह्यातील न्यामती तालुक्यातील मादापूर तलावाजवळ एक ७व्या शतकातील शिलालेख सापडला आहे. या पाच फूट लांब शिलालेखात १७ ओळी असून, जुनी कन्नड लिपी वापरलेली आहे. ही ऐतिहासिक भेट भारताच्या प्राचीन लिपी आणि संस्कृतीचा अभ्यास करण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.

२. तेलंगणातील सातवाहनकालीन वारसा
गुंदराम राखीव जंगलात (तेलंगणा) ASI ने सातवाहन काळातील ११ शिलालेख शोधून काढले. हे पुरावे प्राचीन भारतातील राजकीय व सांस्कृतिक घडामोडी समजून घेण्यास मदत करतात.

३. चित्ता कॉरिडॉर प्रकल्प
२ मे २०२५ रोजी, भारताने चित्त्यांच्या संवर्धनासाठी १७,००० चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळावर “चित्ता कॉरिडॉर” तयार करण्याची घोषणा केली. यामुळे चित्त्यांना नैसर्गिक अधिवासात मुक्तपणे हालचाल करता येईल. Current affairs 2025

४. यमुना नदी पुनरुज्जीवन कृती आराखडा – २०२५
दिल्लीसाठी जीवनवाहिनी असणारी यमुना नदी प्रदूषण व अतिक्रमणाने त्रस्त आहे. केंद्र सरकारने ३० कलमी कृती आराखडा तयार करून तिच्या पुनरुज्जीवनाची सुरुवात केली आहे.

५. INCOIS चे सबमरीन केबल प्रकल्प
भारतीय महासागरावरील दीर्घकालीन निरीक्षणासाठी INCOIS ने एक सबमरीन केबल प्रकल्प सुरू केला आहे. यामुळे सागरी गतीशास्त्र, भूकंपीय क्रियाकलाप आणि हवामानशास्त्र अधिक अचूकपणे समजले जाईल. Current affairs 2025

६. चंद्रयान-३: शिवार शक्ती बिंदूवरील शोध
२३ ऑगस्ट २०२३ रोजी यशस्वी लँडिंग झालेल्या शिवार शक्ती बिंदूवर प्राचीन चंद्राच्या मँटलचे नमुने सापडले. हा शोध भारताच्या चंद्र विज्ञान क्षेत्रातील एक मोलाचा टप्पा आहे.

७. गंगा एक्सप्रेसवेवरील नाईट लँडिंग
उत्तर प्रदेशने लढाऊ विमानांसाठी रात्रौ लँडिंगसाठी गंगा एक्सप्रेसवेवर ३.५ किमीचा विशेष रनवे तयार केला. हवाई दलाने येथे यशस्वी चाचण्या केल्या आणि हा एक ऐतिहासिक टप्पा मानला जातो.

८. पंजाब-हरियाणा जलविवाद
भाक्रा डॅममधून दररोज ८,५०० क्युसेक पाणी हरियाणाला सोडण्याच्या BBMB च्या निर्णयामुळे पंजाब आणि हरियाणामधील जलविवाद तीव्र झाला आहे.

९. ब्रह्मांडातील “क्लंपिनेस”
नवीन खगोलशास्त्रीय संशोधनातून कळते की ब्रह्मांडाची “गुठळ्यांसारखी रचना” (Clumpiness) त्याच्या उत्पत्ती आणि विस्ताराचे महत्त्वाचे संकेत देते. ही रचना बिग बँगनंतर १३.८ अब्ज वर्षांत तयार झाली.

१०. अमेरिका-युक्रेन संयुक्त गुंतवणूक निधी
३० एप्रिल २०२५ रोजी अमेरिका आणि युक्रेन यांच्यात युक्रेनच्या पुनर्बांधणीसाठी संयुक्त गुंतवणूक निधी करार झाला. हा करार दोन्ही देशांमधील संबंधांमध्ये महत्त्वाचा टप्पा आहे. Current affairs 2025

मे २०२५ मध्ये भारतात आणि जगभरात विविध क्षेत्रांमध्ये महत्त्वपूर्ण घडामोडी घडल्या आहेत. या घटना शैक्षणिक, पर्यावरणीय, तांत्रिक आणि ऐतिहासिक दृष्टिकोनातून अत्यंत मोलाच्या आहेत. Current affairs 2025